Әфганстан..
    Кырыс заман үзе сыный
    Куркакларны,батырны
    Ирмен дигән ир-егеткәй,
    Көрәштән баш тартырмы?
    Бүген 15 февральдә совет гаскәрләрен Әфганстаннан чыгаруга – 30 ел. Шул уңайдан мәктәбебездә “Язмыштан без җиңел юл өмет итмәдек” дигән әдәби – тематик кичә уздырылды. Укучыларга “Әфганстан-безнең йөрәкләрдә “ дип исемләнгән фильм күрсәтелде, Әфганстан турында күп белешмә бирелде. Әлеге чарада клуб мөдире Хәнәфиева Фәния Нурислам кызы, китапхәнәче Фәттахова Рәмзия Габделбәр кызы, музей хезмәткәре Мөхәммәтшина Ләйлә Мөнир кызы катнаштылар.
    Һәлак булган егетләр, тол калган хатыннар, газиз баласын югалткан аналар, сөйгәнен көтеп алалмаган кызлар - йөрәкне әрнеткән әлеге вакыйгалар артта калса да, интернациональ бурычын үтәгән авылдашларыбыз онытылмыйлар...
    Ил чакыргач, дөнья тынычлыгы өчен интернациональ бурычларын үтәргә барып, сугыш фаҗигасен үз күзләре белән күргән, ут-ялкын эчендә, яшәү белән үлем арасында көрәшкән ир-егетләребез арасында авылдашыбыз Фазылҗанов Айрат Әхәт улы да бар. Без аның белән горурланабыз. 

    Китаплар алар – буыннарның акылын, белемен үзләренә туплаган тиңдәшсез хәзинә. Китап ул – игелекле дус, киңәшче, сердәш тә. Һәр яңа буын китаптан тиңдәшсез белем ала, аның байлыгы киләсе буыннарга да кала. Безнең татар халкында "Китапсыз өй – тәрәзәсез бүлмә"дигән мәкаль бар. Чыннан да, китап укымаган кешенең күңеле тәрәзәсез бүлмә кебек караңгы булыр, ә китапларны яратучының күңеле, күбрәк укыган саен сафланыр, ачылыр, дөньяга карашы киңәер. Китапларны күп укыган баланың күңелендә начарлыкка да урын калмаячак, чөнки ул китаплардан яхшыны яманнан аерырга, үзендәге әйбәт һәм начар гадәтләрне бәяләргә өйрәнәчәк.
    14 февраль – Халыкара китап бүләк итү көне. Ул әле яңа бәйрәм. Әмма бу датаны бик күп илләр халкы хуплап чыгарга өлгергән. 2012 елдан башлап даими рәвештә 14 февральдә Халыкара китап бүләк итү көне (International Book Giving Day) билгеләп үтелә. Әлеге көн балаларга китап бүләк итүчеләрне, нәниләрдә укуга мәхәббәт тәрбияләүчеләрне берләштерә.
    Без дә бүген нәни дусларыбыз – Кушлавыч балалар бакчасына йөрүче балаларга матур китаплар бүләк иттек һәм “Подари книгу” акциясендә катнаштык. Балалар ул китапларны карасыннар, тәрбияче апалары белән укысыннар. Тәртипле, акыллы, сүз тыңлаучан булып үссеннәр дигән теләктә калабыз!

    Кичә мәктәбебезнең 1 нче сыйныф укучылары, Татарстан Республикасы Мәдәният министрлыгы, Татарстан Республикасы Милли музее, Габдулла Тукай әдәби музее белән берлектә үткәргән “Әлифба бәйрәме”ндә кунакта булдылар. “Әлифба бәйрәме” – 1 сыйныф укучыларының тәүге дәреслеге – әлифба тәмамлануга багышлана. Әлеге бәйрәмнең татар халкының күренекле шагыйре Г. Тукай әдәби музеенда оештырылуы балаларны әдәбиятка, туган телгә якынайтуда зур роль уйный.
    Г. Тукай әдәби музее укучыларга төрле чаралар тәкъдим итте, укучылар өчен музей дәресләре, интерактив экскурсияләр, уен чаралары уздрылды. Г. Тукайның балалар өчен язылган әсәрләренә, әкият геройларына багышланган бәйрәм бик эчтәлекле, күңелле булды. “Әлифба бәйрәме” Г. Тукай әдәби музеенда 20 гыйнвардан 1 мартка кадәр татар һәм рус телләрендә уздырыла. Программада: шигырьләр, җырлар, викториналар, шагыйрьнең әкият геройлары белән уеннар тәкъдим ителде. Укучылар әлеге чарадан бик канәгать булып, ял итеп кайттылар.

    Ватанны саклау гомер-гомергә ир-егетләрнең бурычы. Шуны истә тотып хәрби – хәзерлек дәресләрендә безнең мәктәптә хәрби – патриотик тәрбиягә зур игътибар бирелә. Илебезне саклаучыларны хәзерләү максатында Ватаныбыз турында белемнәребезне арттырабыз.
    15 февраль көнне илебез Совет гаскәрләренең Әфганстаннан чыгарылган көнен искә ала. 1989 елдан башлап бу көн илебездә Әфганчылар көне буларак билгеләп үтелә.
    Әле дә районда әфганчылар бер-берсе белән күрешеп истәлекләр, хатирәләр белән барлашалар, мәктәпләрдә алар белән очрашулар һәрдаим уздырылып тора. Без дә мәктәбебездә узачак, “Әфган-безнең күңелләрдә” дип исемләнгән түгәрәк өстәлгә, кайнар нокталарда үзенең хәрби бурычларын үтәгән авылдашыбыз, Фазылҗанов Айрат Әхәт улын чакырдык. Үзе Казан шәһәрендә яшәгәнгә чакыру кәгазен аның әнисе Фәния апа аша тапшырдык.
    Аларның батырлыгы безнең күңелләрдә мәңге сакланыр.
    Безгә хәзер яңа гасырда җир йөзендә тынычлык урнашсын, балалар сугыш афәтен күрмәсен дип кенә телисе кала.

    Сак булыгыз: грипп! Бүгенге сыйныф сәгате әнә шулай аталды.
    Грипп – вируслы тын юлы инфекциясе (ОРВИ) төркеменә керә. Ул эпидемиягә әверелүчән. Моннан тыш, ул организмга өзлегү дә китерергә мөмкин булган кискен авыру. 
    ОРВИ – киң таралган чир. Россиядә ел саен аның белән 27дән 40 миллионга кадәр кеше авырый. Аның вируслары селәгәй, сулыш алганда барлыкка килгән юешлек аша, сөйләшкәндә, елаганда, төчкергәндә, ютәлләгәндә тарала. Башкаларга ул шул ук һаваны сулаганда яки бер үк көнкүреш әйберләреннән файдаланганда күчә. Әлбәттә, халык аеруча җыелган җәмәгатьчелек урыннарында грипп эләктерү ихтималы аеруча зур.
    Әлеге инфекция тиешенчә дәваланмаганда үпкә ялкынсынуы тудырырга мөмкин. Балаларда борын, колак авыруы туу, менингит башлану ихтималы да юк түгел. Грипп бигрәк тә сабыйлар һәм өлкән яшьтәгеләр, шулай ук ВИЧ-инфекциялеләр, каты авырулылар өчен куркыныч тудыра.
    Авыруның гадәттәге сезонлы артуы февраль аенда көтелә. Бу авыру белән без беренче ел гына очрашмыйбыз һәм аны дәвалауга караганда кисәтүнең яхшырак булуын күпләр үз тәҗрибәләрендә сынап карады. Гриппка каршы прививка ясату – авырудан саклану өчен беренче адым.
    Прививка ясалмаган алты айдан өч яшькә кадәр балалары булган әти-әниләр балалар поликлиникасындагы участок педиатрына, өлкәннәр район поликлиникасының прививка кабинетына мөрәҗәгать итә ала. Прививкалар бушлай ясала.
    Эпидемиягә ничек әзерләнергә, авыруны йоктырудан ничек сакланырга...

    "Россия чаңгы юлы” дистәләрчә еллар дәвамында спортның иң популяр һәм күмәк төрен сөючеләрне берләштереп килә. Бу матур кышкы бәйрәмнең данлыклы үз тарихы бар, ул тарихның битләре төрле буын чаңгычыларының казанышлары, легендар исемнәр белән бизәлгән. Бөтенроссия күмәк чаңгы ярышлары безнең мәктәптә дә спорт дөньясының әһәмиятле бер вакыйгасына әйләнде.
    “Россия чаңгы юлы – 2019” ачык чаңгы ярышлары кысаларында узган шимбәдә мәктәбебездә чаңгыда йөрү көне үтте. Һәр укучы һәм укытучылар бер километрлы дистанциягә “сәяхәткә” чыкты. Әлеге чарадан һәркайсыбыз бик канәгать калдык.

    Класс җитәкчесе - класста тәрбия эшен оештыручы һәм укучыларның остазы. Класс җитәкчесенең оештыру-тәрбия эшләре күпкырлы һәм бик тә җаваплы. Ул үзенә беркетелгән класста дәресләрдән тыш булган барлык тәрбия эшләре өчен җавап бирә. Класстагы педагогик тәрбиянең төп максаты укучы балаларны һәрьяклап камилләштерүгә, үстерүгә юнәлгән. Моңа һәр укытучы, һәр тәрбияче үзеннән аерым өлеш кертә. Аларның һәркайсының шул хезмәте бер юнәлешкә туплансын, максатлырак һәм үтемлерәк булсын өчен, даими бер үзәк - җыеп, туплап торучы даими бер көч кирәк. Класс җитәкчесе, гади генә итеп әйткәндә, әнә шундый бер туплаучы, юнәлешләрне берләштерүче үзәк ул. Үз эшчәнлегендә һәр нәрсәне искә алып, фәннәрне үзләштерүне һәм тәрбия максатларын да бербөтен итеп күзаллап, класс җитәкчесе укучылар тормышында алыштыргысыз бер роль уйный.
    Класс җитәкчесенең иҗади эшчәнлегенә бәя бирү, аның абруен күтәрү, алдынгы тәҗрибәне өйрәнү, мөгаллимнәрнең педагогик осталыгын арттыру максатыннан, районыбызда «Ел класс җитәкчесе - 2019» бәйгесе бара. Безнең мәктәбебезнең математика укытучысы Мортазина Рәмзия Альбек кызы да бу конкурсның зона этабында уңышлы чыгыш ясады. 

    Февраль аенда хәрби-патриотик айлык башланып китте. Шушы айлык кысаларында мәктәбебездә төрле чаралар үткәрелә. Бүген өлкән сыйныф укучылары белән “Нәрсә ул ирек, батырлык һәм каһарманлык?” дигән темага тәрбия сәгате үтте. Укучылар бирелгән мәгълүмат белән генә чикләнмичә, бу төшенчәләргә үзләре дә аңлатма бирделәр, мисаллар китерделәр.
    В.А.Сухомлинский “Батырлык һәм тәвәккәллек – ул әхлаклылык һәм ихтыяр көче, алар һәр кешегә билгеле бер очракта гына түгел, ә көндәлек тормышта, эштә дә кирәк” – дип язган. Батырлык, тәвәкәллек, намуслылык, гаделлек кебек сыйфатлар ялкаулык, тәртипсезлек, таркаулык, ялган белән көрәштә дә барлыкка килә. Кешенең героик характеры үзендәге начар сыйфатларны җиңүдән башлана.
    Тормыш дәвам итә, батырлыклар эшләү дә дәвам итә. Һәркем җирдә тынычлык, күгебез аяз, йөзебез якты, күңелебез тыныч булуын тели.

    Яшь буынга патриотик тәрбия бирү мәктәптә һәрвакыт игътибар үзәгендә тора. Хәрби-патриотик айлык кысаларында Ул иң элек укучыларда туган илгә һәм туган җиргә карата мәхәббәт тәрбияләүне, патриотизмны күздә тота. Шул уңайдан башлангыч класс укучыларына "Сугыш күптән тәмамланды" дип исемләнгән тәрбия сәгате үткәрелде.
    Бөек Ватан сугышы ераклашкан саен Җиңү көненең әһәмияте халкыбыз хәтерендә тагын да арта бара. Әлеге сугыш илебез өчен гаять зур сынау булды. Совет халкы үз Ватанының азатлыгы, киләчәк буынның тынычлыгы өчен 47 ай буена яки 1418 көн һәм төн дәвамында авыр, канлы сугыш алып бара. Мәскәү һәм Сталинград янында, Курск дугасында, Днепрда һәм Ленинград тирәсендә, Белоруссиядә, Молдавиядә һәм Заполярьеда, Кырымда һәм Кавказда, Висла, Дунай, Одер һәм Эльба буйларындагы дәһшәтле сугышлар совет халкына җиңү алып килә. Әмма без Җиңү өчен бик кыйммәт түләдек. Сугышның һәр тәүлегендә уртача 20869 кешенең гомере өзелгән яки сугыш юлының һәр метрында 15 солдатыбыз ятып калган. 1418 тәүлеккә сузылган әлеге сугыш 22 млн кв м мәйдандагы тереклекне көйдергән, 1710 шәһәрне, 70 мең авылны көл иткән, 27 млн кешенең гомере өзелгән, берничә миллионын гарип калдырган, 32 меңгә якын сәнәгать предприятиесен хәрабә хәленә китергән!
    Укучыларга әлеге тема буенча тулы белешмә, эчтәлекле презентация күрсәтелде.

    Бүген тәрбия сәгатьләрендә барлык сыйныфлар белән дә уеннар аша юл йөрү кагыйдәләрен ныгыттык һәм яктылык кайтаргыч элементлар турында булган белемнәрне тирәнәйтек, яңаларын бирергә һәм тормышта шушы алган белемнәрен кулланып үзләренең һәм якыннарының тормышын саклап калу буенча тирәнтен мәгълүмат бирелде.
  Статистика буенча җәяүлеләрне таптату – юл-транспорт вакыйгаларының иң киң таралган төре. Таптатуларның төп өлеше тәүлекнең караңгы вакытына туры килә, чөнки бу вакытта автомобиль йөртүче транспорт юлына чыккан кешеләрне күрерлек хәлдә түгел. Моңа уңайсыз һава шартлары – яңгыр, җепшек кар, томан һәм җәяүлеләрнең өс киемендә яктылык кайтаргыч элементлар юклыгы да сәбәп булырга мөмкин.
    Яктылык кайтаргыч элементлар (фликерлар) – ул махсус материаллардан ясалган, яктылык нурын яңадан аның чыганагына кайтарырга сәләтле, автомобиль фарлары яктыртылышында ачык-ак төскә әверелә торган элементлар. Яктылык кайтаргыч элементларны, брелокларны, беләзекләрне транспорт юлыннан 80 сантиметрдан алып 1 метрга кадәр өстә урнаштыру мәҗбүри...